‘Yeniden doğuş’ anlamında Fransızca bir sözcük olan Rönesans, tam da adına yakışır sanatçıları bu dönemde barındırmıştır. 15. Yüzyılda başlayan bu kültürel akım, Klasik Antik Çağı yeniden canlandırma arzusu taşımış; sanatçılar gotik fikirlerden yüz çevirdikleri gibi sanatsal ilginin merkezini Tanrıdan insana çevirmiştir. Rönesans boyunca sanatçılar bir işi yapan anonim zanaatkarlar değil, kimliği belli yaratıcı entelektüeller olarak karşımıza çıktılar. Canlı modeller kullanarak oran çalışmalarında ideal güzelliği keşfedenler; Leonardo da Vinci, Michelangelo ve Raffaello gibi sanatçılar bütün yeteneklerini olabildiğince geliştirerek Rönesans insanını kendi kişiliklerinde somutlaştırdılar. Sarsıcı güzelliğe, güce ve dengeye sahip sanat eserleri; kendilerinden sonraki pek çok kuşa tarafından örnek alındılar.

Donatello

Erken rönesansın en etkili heykeltraşı olan Donatello’nun yapıtlarının her biri resimde yeni başlangıçlara yol açtı. Çok sayıda eser üretti ve bu eserlerinde kullandığı tüm tekniklerde ayrı ayrı ustalaştı. Bu eserin önemi Antikite’den sonra ilk kez insan boyutunda çıplak heykel çalışması olmasıdır. Şaşırtıcı olan ise vücudun yumuşak, adeta kadınsı biçimidir. İdeal güzelliği temsil eden bu heykel, en küçük ayrıntıya kadar büyük bir gerçekçilikle betimlenmiştir.

Leonardo da Vinci

Yüksek Rönesans’ın en önemli ustalarından olan da Vinci, öncelikle ressam ve çizim ustası olup aynı zamanda heykel ve mimari tasarımcıdır. Büyük bir entelektüel bilgiye sahip olan sanatçının çok az sayıda resimleri tanındı, daha çok bilim ve teknolojiyle ilgilendi. 1472/77 yıllarına tarihlenen bu eser dini temalı olup; İsa’nın mucizevi varoluşunu anlatır. Cebrail melek tarafından Meryem’e, İsa’ya hamile olduğunu bildirildiği an betimlenmiştir. Cebrail’in elinde yer alan beyaz zambaklar Meryem’in bekaretini simgeler. Fondaki manzaranın Kudüs olması beklenirken, İtalya’nın Toskana bölgesinin yeşil tepelikleri Leonardo üslubuyla aktarılmıştır.

Michelangelo Buonarroti

Bütün zamanların en tanınmış heykeltraşı, yüksek rönesansın önde gelen sanatsal kişiliklerinden biridir. Kendisini heykeltraş olarak görse de Rönesansın en müthiş resimlerini yaptı. Eşi bulunmaz bir başyapıt sunan Michelangelo, şapelin güney duvarına Tevrat hikayeleri ve Musa peygamberi, kuzey duvarına İncil hikayeleri ve İsa peygamberi anlatmıştır. Tavanda ise sanatçı kendine has yorumuyla çalışmış; 12 eş panoya ayırdığı tavanı Adem’in yaratılışından başlayarak hikayeleri kronolojik bir sırayla sunmuştur. Bulduğu her boşluğa ise çıplak figürler yerleştirmiştir.

Raffaello

Yüksek Rönesans’ın Floransa ve Roma’daki en önemli temsilcisidir. Hatta 18. ve 19. Yüzyıllarda ünü, Leonardo ve Michelangelo’nunkini aşmıştır. Papa Julius II’nin kütüphanesi için yaptığı duvar resimlerinden olan bu kusursuz fresko da çağın en önemli filozofları ve bilim insanları betimlenmiştir. Resmin tam ortasındaki beyaz sakallı olarak gösterilen figür Platon, yanındaki ise Aristotales’tir. Felsefeciler görkemli bir mimari çerçeve içine yerleştirilmiştir. Resimde Sokrates, Pisagor, Diyojen, Zenon, İbn Rüşd, Heraklit, Öklid ve Diogenes gibi Antik Çağın en önemli isimleri vardır.

Giovanni Bellini

Erken Rönesans’tan Yüksek Rönesans’a geçiş sırasında önde gelen isimlerdendir. Venedik’i Floransa ve Roma ile yarışan bir Rönesans merkezine dönüştürmeyi başardı. Bu gizemli resmin anlamı bugüne kadar tümüyle açıklanabilmiş değildir. Resmin çeşitli kutsal figürleri ve diğer kişileri tek bir simgesel betimlemede birleştirilmiştir. 

KAYNAKÇA
Buchholz,E.L., vs. Sanat,  NTV Yayınları, İstanbul
Gombrich,E.H., Sanatın Öyküsü, Remzi Kitapevi, İstanbul, 2013
Ormiston, Rosalind, Leonardo da Vinci 500 Görsel Eşliğinde Yaşamı ve Eserleri, İş Bankası Kültür Yayınları, 2014